Harold Pinter

"In 1958 I wrote the following:

'There are no hard distinctions between what is real and what is unreal, nor between what is true and what is false. A thing is not necessarily either true or false; it can be both true and false.'

I believe that these assertions still make sense and do still apply to the exploration of reality through art. So as a writer I stand by them but as a citizen I cannot. As a citizen I must ask: What is true? What is false?" ...

Nobel Prize acceptance speech, 2005

"Harold Pinter, who has died at the age of 78, was the most influential, provocative and poetic dramatist of his generation. He enjoyed parallel careers as actor, screenwriter and director and was also, especially in recent years, a vigorous political polemicist campaigning against abuses of human rights. But it is for his plays that he will be best remembered and for his ability to create dramatic poetry out of everyday speech. Among the dramatists of the last century, Beckett is his only serious rival in terms of theatrical influence; and it is a measure of Pinter's power that early on in his career he spawned the adjective "Pinteresque" suggesting a cryptically mysterious situation imbued with hidden menace." ...

Michael Billington, guardian.co.uk, Thursday 25 December 2008 14.24 GMT

«Τίποτα δεν είναι ίδιο, απλά άσε με να κλάψω...»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/12/2008

Πόνος, απορία, οργή για την εν ψυχρώ εκτέλεση του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον ειδικό φρουρό. Μια κατάθεση ψυχής σε τρεις χειρόγραφες σελίδες γραμμένες από το χέρι μιας μαθήτριας της Γ' Λυκείου της Σχολής Μωραΐτη, εκεί όπου φοίτησε για κάποια χρόνια ο 15χρονος. Είχαν διαγώνισμα χθες το πρωί στο τμήμα της, στα Μαθηματικά. Λίγο αργότερα εκείνη παρέδωσε την κόλλα της. Τρεις σελίδες χωρίς αριθμούς και εξισώσεις, γεμάτη από λέξεις, συναισθήματα και σκέψεις για όλα αυτά που έγιναν τις τελευταίες δυο ημέρες. Αποσπάσματα δημοσιεύει σήμερα η «Ε»:

«Όχι, δεν διάβασα. Και ούτε θα είχα την ενέργεια να γράψω. Τα ίδια γυρνάνε στο μυαλό μου ξανά και ξανά. Πάνε πάνω από 24 ώρες που σκέφτομαι το ίδιο πράγμα. 15 χρονών, Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος. Το είδαν οι κολλητές μου. Στη Μεσολογγίου. Τον ήξερα μόνο φατσικά. Ήξερα τους κολλητούς του όμως...

...Εγώ δεν ήμουν εκεί. Είχα πάει Ψυρρή. Ήξερα ότι οι άλλες ήταν Εξάρχεια. Κανείς δεν είχε βγει από την υπόλοιπη παρέα. Ίσως κάτι να ήξεραν παραπάνω. Ούτε εγώ ήθελα να πάω Εξάρχεια. Είπα "θα περάσω μετά". Η Α... βρέθηκε στον δρόμο μου και ήρθε και μου 'πε "15 χρονών παιδί νεκρό στη Μεσολογγίου". Ο νους μου πήγε στους δυο Ν..., είναι οι μικρότεροι εκεί πέρα. Για τρεις ώρες μετά ζήτημα να έβγαλα δέκα κουβέντες. "Ποιος είναι;", "Πώς είναι η φάτσα του;", "Είναι ο αδελφός του Τ...;", "Δεν πιστεύω να 'ναι ο Ν...". Τα τηλέφωνα βάραγαν όλο το βράδυ από παντού. Κλείσαν τα Εξάρχεια. Τα κορίτσια ήταν ακόμα εκεί. Και εγώ δεν ήμουνα κοντά τους. Γιατί δεν ήμουν κοντά τους; Δεν ήθελα να το δούνε αυτό. Δεν ήθελα να τους σημαδέψει μια τέτοια εικόνα. Μακάρι να μπορούσαμε να κλείσουμε τα μάτια στις φρίκες, να μην αφήνουμε τον άλλον να βλέπει, για να μην βλέπει εφιάλτες. Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Δυστυχώς. Πρέπει να αντιμετωπίζουμε το διεστραμμένο ύφος του κάθε τέρατος. Άκουγα. Άκουγα για το υπόλοιπο βράδυ, τα κρατούσα μέσα μου δεν έλεγα τίποτα. Σοκ. Επαιρνα τα κορίτσια τηλέφωνο. Μου έλεγαν τι έγινε: "Πριν 10 λεπτά σε αυτό το σημείο καθόμασταν. Έσκασε ένα περιπολικό και άρχισε το παιδί να το κοροϊδεύει. Ο μπάτσος μετά από φωνές σημάδεψε από ενάμιση μέτρο απόσταση. Τρεις σφαίρες. Μία τον πέτυχε στην καρδιά. Κοίταξε επάνω και σωριάστηκε πίσω. Λίγο ακόμα κατάφερε να αναπνεύσει. Μετά; Ασθενοφόρα, Λιποθυμίες. Η Κ... έπαθε κρίση πανικού. Η Τ... έκλαιγε, οι άλλες δύο... σοκ. Και στον αέρα να κυκλοφορούν οι λέξεις: Πέθανε - Παιδί - μίσος - οργή - μα είναι νεκρός - Πέθανε σας λέω - εκδίκηση. Μετά καπνός. Σπάστε τα ΟΛΑ. Σπάστε, σπάστε να γίνει η Αθήνα μαύρη σ' ένα βράδυ. Να μην υπάρχει τίποτα αύριο. Να ξεκινήσουν όλα από το μηδέν. Πώς τόλμησε ο δολοφόνος, πώς το σκέφτηκε; Έχει χρέος να αυτοκτονήσει. Να πεθάνει με τον χειρότερο τρόπο. Να ζήσει μια ζωή μέσα από τύψεις, τη χειρότερη ζωή. Να αυτοκτονήσει. Για αυτούς που το είδαν, για τους κολλητούς του, για την οικογένειά του. Να αυτοκτονήσει αυτός και κάθε άλλος μαλάκας που μας θέλει νεκρούς. ΜΙΑ ΜΑΣ ΘΕΛΕΤΕ ΕΣΕΙΣ; ΕΜΕΙΣ 10! ΕΚΔΙΚΗΣΗ! ΟΛΑ ΕΔΩ ΘΑ ΦΑΝΟΥΝ. Κανένας από σας δεν θέλω να έχει το θράσος να με κοιτάξει στα μάτια. Μην μου μιλήσει κανένας σας. Την ασφάλειά μου πλέον εξασφαλίζουν μόνο οι φίλοι μου και αυτοί που θεωρώ οικογένεια...

...Με αυτή τη σκέψη κοιμήθηκα... Ξύπνησα 8. Δεν ήμουν σίγουρη για το τι συνέβαινε αλλά σηκώθηκα πήγα... κάπως μηχανικά. Βρήκα τις άλλες. Το ξέραμε όλες. Τίποτα πλέον δεν είναι ίδιο. Ούτε σε μας ούτε στον κόσμο. Δεν επέτρεψα στον εαυτό μου να κλάψει ούτε να συνειδητοποιήσει τι γινόταν. Κάθισα μαζί τους.

Είδα τον Ν... τον κολλητό του. Σηκώθηκα. Τον αγκάλιασα. Δεν είπαμε τίποτε άλλο. Τον έσφιξα και με έσφιξε. Τα μάτια του ήταν πρησμένα. Γιατί Ν... μου να το έχεις δει αυτό; Το πιο σκληρό πράγμα στον κόσμο. Έσπασα. Ας καιγόταν όλη η Αθήνα, ας γινόντουσαν όλα μαύρα, δεν με νοιάζει. Δεν πρέπει να υπάρχουν τέτοια πρόσωπα. Δεν πρέπει να υπάρχουν τέτοιες σκέψεις. Η πορεία ξεκινά. Αποφασίζουμε να πάμε μαζί με την Ρ...

...Δεν άργησαν οι ηλίθιοι να ρίξουν χημικά. ΚΑΛΑ ΔΕΝ ΝΤΡΕΠΕΣΤΕ; Τα παιδιά καίγαν, καίγαν, καίγαν. Καπνοί παντού. Και εμείς τρέχαμε. Πατησίων, Αλεξάνδρας, στενά, στενά κι άλλα στενά. Μας κυνηγά διμοιρία. Ποιον κυνηγάς ρε; κάτσε στα αυγά σου! Αυτή η μέρα είναι για τον Αλέξανδρο. Κάνε πίσω επιτέλους...

...Τρέξιμο, τρέξιμο. «Μπαίνουμε μέσα στα Εξάρχεια». Βρήκαμε κάποιους δικούς μας. Και εκεί βρεθήκαμε ξαφνικά. Στο σημείο. Στη Μεσολογγίου και η Ρ... πάγωσε. Και από πίσω να μας ακολουθούν. Ε, όχι και εδώ ρε. Γιατί πατάς εδώ; Την πήρα από το χέρι να την κάνω να τρέξει...

...Μέσα σε όλους τους καπνούς η Ρ... τρέχει πίσω από τους ΜΑΤάδες και ουρλιάζει: "Είμαι 17! Σκοτώστε με! Άντε! Δολοφόνοι". Ρ..., φύγε έρχονται από στενά. Τρέχει. Η συνέχεια έχει σημασία; Δε νομίζω. Απλά περνάνε οι ίδιες σκέψεις από το μυαλό μου... Σε τι κόσμο μεγαλώνουν τα παιδιά; Γιατί μας θέλουν νεκρούς; Δεν θέλω να ξαναγίνει αυτό. Πώς θα αντιδράσω; Πώς θα τους κάνω να μετανιώνουν που γεννήθηκαν; Πώς θα κάνω τον κόσμο να καταλάβει; Γιατί με θέλουν νεκρή; Εκεί ήταν που γύρισα σπίτι. Και η μόνη ασφάλεια ήταν η αγκαλιά της μάνας μου. Και έκλαιγα, έκλαιγα μέχρι σήμερα. Ασε με τώρα μη μου μιλάς. Τίποτα δεν είναι ίδιο, απλά άσε με να κλάψω. Και μη με κοιτάξεις στα μάτια γιατί η θλίψη μου θα γίνει οργή».

HOS DE PATER HOU PAIDOS ODYRETAI OSTEA KAION, NYMPHIOU ...

Μες τη βαθειά λύπη, γύρισα και διάβασα πώς ο Αχιλλέας έθαψε τον Πάτροκλο,

"Ως καίει πατέρας καίγοντας του νιόπαντρου του γιου του τα οστά..."
"ΩΣ ΔΕ ΠΑΤΗΡ ΟΥ ΠΑΙΔΟΣ ΟΔΥΡΕΤΑΙ ΟΣΤΕΑ ΚΑΙΩΝ, ΝΥΜΦΙΟΥ..."

στο Ψ (222) της Ιλιάδας [Γ Ψυχουντάκης (μτφρ.) (1995), Ομήρου Ιλιάδα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης].

Kι έπειτα διάβασα - ξανά και ξανά - το τέταρτο κεφάλαιο της Eroica· ειδικά το κομμάτι από τη σελίδα 72 μέχρι τη σελίδα 80:

"... νιώθαμε μια έφεση σωματική για την αθανασία, να επιδείξομε τη δύναμή μας σαν πρόκληση, σα μιαν εκδίκηση γι' αυτό που είχε γίνει."

Μες στη βαθειά λύπη· σκέφτομαι γονείς, αδέλφια, φίλους, συμμαθήτριες, συμμαθητές.

Κι άλλος Gavin Ewart

Gavin Ewart


Sonnet: Dolce stil novo
Esercitazione Letteraria

     That woman who to me seems most a woman
     I do not compare to angels--or digress on schismatic Popes--
     or exalt above the terrestrial or consider a madonna.
     Nor do I search in others for her lineaments,
     or wish for Death to free me from desire,
     or consider Love an archer; or see her as a Daphne,
     fleeing the embraces of Apollo, transformed into a laurel.
     I am not lost in the amorous wood of Virgil.

     But although I do not rhyme or use the soft Italian,
     my love is a strong love, and for a certain person.
     Human beings are human; I can see a man might envy
     her bath water as it envelops her completely.
     That's what my love would like to do; and Petrarch
     can take a running jump at himself--or (perhaps?) agree. 


   Η "δυνατή ανθρώπινη αγάπη" με τα μέτρα της ηδυπάθειας ενός ζεστού,
  ζεστού αφρόλουτρου ...

  Υποβλητικό!

ΓΙΑ ΤΟ "ΨΑΡΑΚΙ ΣΤΗ ΓΥΑΛΑ" ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΧΑΚΚΑ

Ο Μάριος Χάκκας έγραψε διηγήματα - όσο πρόλαβε, γιατί πέθανε από καρκίνο νέος.

Στο διήγημα "Το ψαράκι της γυάλας" οι αναφορές στα "Ιουλιανά" και στον "Απρίλη" απαιτούν κάποιες ιστορικές γνώσεις για να τοποθετήσει κανείς την αφήγηση στα ιστορικά της συμφραζόμενα. Αυτή η ιστορική επίγνωση θεωρείται δεδομένη από εκείνους που διαλέγουν κάθε χρόνο τα θέματα· γι' αυτό δεν επεξηγήσαμε τις συγκεκριμένες αναφορές. Παρ' όλα αυτά το απόσπασμα επιδέχεται πλήρη κριτική ανάλυση, έστω κι αν διαφεύγει από κάποιον ή κάποια το ιστορικό του περιβάλλον.

Από την άλλη μεριά, παρόμοιο θέμα δεν είναι καθόλου απίθανο να πέσει, και γι' αυτό η μελέτη της Συνοπτικής Ιστορίας του Richard Clogg επιβάλλεται. Το τονίζουμε όλοι μας και όλες μας, καθηγήτριες και καθηγητές, σε κάθε ευκαιρία.

ΓΙΑ ΤΗΝ "ΜΠΑΛΛΑΝΤΑ" ΤΟΥ ΝΑΣΟΥ ΒΑΓΕΝΑ

Ballad Like ballade and ballet, the word derives from the late Latin and Italian ballare 'to dance'. Fundamentally a ballad is a song that tells a story and originally was a musical accompaniment to a dance. We can distinguish certain basic characteristics common to large number of ballads: (a) the beginning is often abrupt; (b) the language is simple; (c) the story is told through dialogue and action; (d) the theme is often tragic (though there are a number of comic ballads); (e) there is often a refrain. ...

J.A. Cuddon, The Penguin Dictionary of Literary Terms and Literary Theory (London 1998)


Gavin Buchanan Ewart (04-02-1916 to 25-10-1995) was a prolific British poet known for his witty and sometimes unsettling treatments of unlikely subjects.

Η ποίησή του είναι από πικρόχολη ώς ξεκαρδιστική· έτσι λένε όσοι τον διαβάζουν. Βρήκα ένα δείγμα που μπορείτε και να το ακούσετε καθώς το διαβάζετε· ούτε πικρόχολο ούτε ξεκαρδιστικό, μάλλον φιλοσοφημένο - μ' ένα δάγκωμα όμως στην καρδιά μου εκεί στο τέλος. Μου 'φερε στο νου εκείνον τον θείο του Αλέκου της Eroica:

'Hurried Love'
by Gavin Ewart

Those who make hurried love don't do so
from any lack of affection
or because they despise their partner
as a human being -
what they're doing
is just as sincere as a more formal wooing.

She may have a train to catch; perhaps the
room is theirs for one hour only
or a mother is expected back or
some interruption
known, awaited -
so the spur of the moment must be celebrated.

Making love against time is really
the occupation of all lovers
and the clock-hands moving
point a moral:
not crude, but clever
are those who grab what soon is gone for ever.