"ΤΡΕΙΣ ΑΔΕΡΦΕΣ ΠΕΡΕΣΤΡΟΙΚΑ"

«Εάν το θέατρο δεν σε εξευγενίζει, δεν σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, πρέπει να το βάζεις στα πόδια»
Konstantin E. Tsiolkovsky
Μέσα στις διακοπές των Χριστουγέννων, αποφάσισα να πάω να παρακολουθήσω την θεατρική παράσταση «Οι τρεις αδερφές περεστρόικα» στο θέατρο τέχνης. Πρέπει να ομολογήσω πως από την πρώτη στιγμή που πληροφορήθηκα για τη μεταφορά του έργου του Τσέχωφ το οποίο γράφτηκε το 1900 στο 1980 (περεστρόικα), ήμουν διστακτική. «Οι τρεις αδερφές » είναι ένα κλασικό έργο, συνεπώς, ο εκμοντερνισμός του κρύβει πολλούς κινδύνους. Παρόλα αυτά, πήγα στο θέατρο με όλη την καλή διάθεση, έτοιμη να παρακολουθήσω ή κάτι πολύ καλό, ή κάτι μέτριο, ή κάτι πολύ κακό. Δυστυχώς συνέβη το τρίτο.
Για να γίνει η χρονική μεταφορά ενός έργου, δεν αρκεί μια πολύ καλή ιδέα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, έγινε μια προσπάθεια συσχέτισης της προ κομουνιστικής και της προ καπιταλιστικής Ρωσίας. Δυστυχώς, η συσχέτιση αυτή έγινε πολύ επιφανειακά και εγώ –όπως και πολλοί άλλοι θεατές- ακόμα αναρωτιόμαστε αν αυτή η ενέργεια προσέφερε κάτι νέο και ουσιαστικό στο έργο. Αντίθετα, μάλλον το έβλαψε, αφού διεστράβλωσε τα μηνύματα που ήθελε να περάσει ο Τσέχωφ. Καθόλη τη διάρκεια του έργου έψαχνα να βρω έστω και λίγο την έκφραση αδιέξοδων, ρίσκου και ελπίδας που παρουσιάζουν οι τσεχωφικοι χαρακτήρες, αλλά και πάλι απογοητεύτηκα. Όσον αφορά την τεχνική της σκηνοθέτιδας, ώστε να μας βάλει στο κλίμα του 80 στη Ρωσία, έχω να πω πως τα τραγούδια των scorpions και των queen, η ερμηνεία του with or without you από τους ηθοποιούς και τα βιντεάκια από τις ομιλίες του Γκορμπατσόφ και του Στάλιν δεν αρκούν. Ιδιαίτερα το πρώτο μισάωρο, οι περισσότεροι θεατές (για να μην πω όλοι και φανώ υπερβολική) κοιτιόμασταν αινιγματικά μήπως βρεθεί κάποιος και μας πει πού και πότε τελικά ήταν ανεβασμένο το έργο.
Παρόλο που υπήρχαν δύο (άντε, τρεις!) καλοί ηθοποιοί, χάνονταν κι αυτοί μέσα στο κάκιστο υπόλοιπο team. Οι τρεις αδερφές ουδεμία χημεία είχαν μεταξύ τους και γενικά ουδεμία σχέση με το ρόλο τους. Ίσως ελάχιστα καλύτερη να ήταν η Φαίη Ξυλά.
Ατυχέστατες προσθήκες και ακατανόητες αλλαγές δεν θα μπορούσαν φυσικά να λείπουν από αυτήν την παράσταση. (παράδειγμα προσθήκης: μια υπηρέτρια που δεν υπάρχει στο βιβλίο και που δεν είπε ούτε μια λέξη καθόλη τη διάρκεια της παράστασης. Απλά περιφερόταν, άλλαζε ρούχα και μας ζάλιζε! παράδειγμα αλλαγής: η μετατροπή της Όλιας σε καθηγήτρια γυμναστικής. Ακόμα δεν έχω καταλάβει τι προσέφερε αυτό στο έργο, εκτός από το ότι έδωσε την ευκαιρία στην ηθοποιό, στις σκηνές που δεν παίζει, να περιφέρεται με μπάλες και σκοινάκια στη σκηνή. )
Οι ηθοποιοί χαρακτηρίζονταν από υπερβολές, φωνές και υστερία!
Δύο πράγματα με ενόχλησαν πολύ. Πρώτον, ο τελευταίος μονόλογος της Όλιας , ο οποίος στο θεατρικό εκφωνήθηκε με μεγάλη απάθεια από την ηθοποιό με τη συνοδεία δυνατής μουσικής και εγώ προσωπικά και δεν άκουγα και δεν καταλάβαινα τίποτα. Δεύτερον, ενώ στο βιβλίο το τέλος είναι συγκλονιστικό, στην παράσταση πέρασε απλά αδιάφορο. Μελοδραματισμοί εκ μέρους των ηθοποιών καθώς και το επιφανειακό άγγιγμα, το έκαναν να χάσει την αξία του.
Γενικά όλη η παράσταση ήταν άσχημα στημένη. Ένας θεατής που δεν είχε διαβάσει το έργο πολύ λίγα καταλάβαινε σε σχέση με την υπόθεση. Το έργο ήταν κουραστικό και χάνονταν οι χαρακτήρες και τα σημαντικά γεγονότα.
Ο ίδιος ο Τσέχωφ είπε πως ο κάθε σκηνοθέτης πρέπει να’ναι ελεύθερος όμως και η ελευθερία έχει όρια! Ο αδικαιολόγητος εκμοντερνισμός και κυριότερα η επιπόλαιη και κακή χρονική μεταφορά ενός τόσο κλασικού και σημαντικού έργου για μένα είναι αποτυχία και δεν προσφέρει τίποτα στους θεατές. Έτσι λοιπόν, ακολούθησα τη συμβουλή του κ. Konstantin E. Tsiolkovsky και το’βαλα στα πόδια!